Znaleziono ślady ważnej i mało znanej bitwy z Mongołami?

26 marca 2024, 09:59

Koło Połańca na pograniczu wsi Tursko Małe, Turko Wielkie, Tursko Kolonia i Strużki znajduje się tak zwane Zamczysko Turskie. W obecnej formie są to pozostałości nigdy nie ukończonych fortyfikacji, które zaczęto wznosić wokół wybudowanego ok. 1615 roku zboru ewangelickiego. Pod koniec I połowy XIX wieku z powodu braku wiernych i złego stanu budynek zboru rozebrano. Już około 50 lat później miejsce to zaczęto łączyć z ważnym ale mało znanym epizodem podczas najazdu mongolskiego z tzw. bitwą pod Turskiem z 13 lutego 1241 roku.



Co łączy wykonane przez człowieka petroglify ze znalezionymi obok śladami dinozaurów?

25 marca 2024, 10:02

Na stanowisku Serrote do Letreiro w brazylijskim stanie Paraíba zachowały się archeologiczne i paleontologiczne elementy krajobrazu. Stanowisko składa się z trzech wypiętrzeń skalnych o powierzchni ponad 15 000 m2. Paleontolodzy badają zachowane tam ślady teropodów, sauropodów i ornitopodów. Archeologów interesują liczne petroglify, składające się głównie z okręgów wypełnionych promieniście odchodzącymi liniami. Co jednak łączy ślady dinozaurów ze śladami pozostawionymi przez człowieka?


Ludzie wyszli z Afryki „błękitnymi autostradami”?

21 marca 2024, 12:59

Człowiek współczesny wielokrotnie opuszczał Afrykę, jednak globalnej ekspansji z Czarnego Lądu dokonał mniej niż 100 000 lat temu. Według części uczonych, nasi przodkowie wykorzystali wówczas „zielone korytarze”, które utworzyły się w wilgotnych okresach. Było tam wystarczająco dużo zasobów, przede wszystkim pożywienia, by duże grupy ludzi mogły bezpiecznie opuścić Afrykę. Autorzy najnowszych badań uważają, że ludzie mogli wędrować też „błękitnymi autostradami”, utworzonymi przez rzeki okresowe.


Na Marsie odkryto olbrzymi wulkan. Jest wyższy od Mount Everest

14 marca 2024, 13:17

Podczas 5th Lunar and Planetary Science Conference naukowcy ogłosili odkrycie wielkiego wulkanu na Marsie. Nie wykluczają też, że u jego stóp znajduje się pogrzebany lodowiec. Wulkan odkryto na wyżynie wulkanicznej Tharsis w pobliżu równika. To właśnie na Tharsis znajduje się najwyższa góra Układu Słonecznego, Olympus Mons. Co ciekawe, nowo odkryty wulkan był wielokrotnie fotografowany już od czasu misji Mariner 9 w 1971 roku. Uległ jednak tak znacznej erozji, że dotychczas nikt go nie rozpoznał. A ma imponujące rozmiary.


Interakcja między Ziemią a Marsem wpływa na klimat na Ziemi i prądy oceaniczne

13 marca 2024, 13:01

Interakcja pomiędzy Ziemią a Marsem wpływa na prędkość prądów w głębiach oceanów i klimat na naszej planecie. Naukowcy z Uniwersytetów w Sydney i Sorbonie odkryli trwający 2,4 miliona lat cykl, który powiązali z ocieplaniem klimatu Ziemi. Odkrycia dokonali podczas badań, których celem było stwierdzenie, czy głębokie prądy oceaniczne spowalniają czy przyspieszają w miarę ocieplania się klimatu. W tym celu wykorzystali dane z setek odwiertów geologicznych wykonanych w ciągu ponad 50 lat. Dostrzegli powtarzający się co 2,4 miliona lat wzór zmiany prędkości prądów.


Złoty pierścień z Chrystusem i szklany amulet pielgrzyma – niezwykłe znaleziska z Kalmaru

12 marca 2024, 12:50

W trakcie prowadzonych od 2 lat wykopalisk w centrum Kalmaru w Szwecji archeolodzy znaleźli niemal 30 000 przedmiotów, w tym złoty pierścień i szklany amulet. Naukowcy odsłonili setki budynków, ulice i latryny z lat ok. 1250–1650. Jest wśród nich około 50 średniowiecznych zabudowań, 10 ulic oraz część starych murów miejskich znajdujących się na terenie byłego centrum średniowiecznego Kalmaru, niedaleko renesansowego zamku Kalmar Slott.


W klifach Wysp Brytyjskich zachował się najstarszy skamieniały las na świecie

8 marca 2024, 09:40

Na północnym wybrzeżu Devon i Somerset w Wielkiej Brytanii znaleziono najstarszy na Ziemi skamieniały las. Pochodzące sprzed 390 milionów lat drzewa stanowiły część wielkich lasów pokrywających wówczas Euroamerykę, superkontynent, który powstał ze zderzenia Laurencji i Bałtyki. Las z obecnej Wielkiej Brytanii jest więc o około 5 milionów lat starszy, niż dotychczasowy rekordzista, skamieniały las odkryty w Cairo w stanie Nowy Jork.


Majowie podczas rytuałów pili tytoń

6 marca 2024, 10:35

Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.


Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu odzyskała cenne dzieła Karola Marksa

5 marca 2024, 15:54

Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu odzyskała cenna pierwodruki dwóch dzieł Karola Marksa, ukradzione z niej prawdopodobnie w latach 90. XX wieku przez byłego pracownika. Na Zachodzie pierwsze wydania dzieł filozofa uzyskują na aukcjach ceny podobne do cen średniowiecznych iluminowanych manuskryptów. Nic więc dziwnego, że stanowią gratkę dla złodziei. Ukradzione we Wrocławiu książki zostało rozpoznane w internecie przez pracownika Oddziału Rękopisów BUWr., który udowodnił, że prawa do nich posiada Uniwersytet Wrocławski.


Słonie indyjskie chowają swoje zmarłe dzieci

4 marca 2024, 19:09

Fakt, że zwierzęta przeżywają żałobę po swoich bliskich, partnerach czy członkach stada, nie jest niczym nowym. Najbardziej znanymi chyba przykładami wśród dzikich zwierząt są słonie, małpy czy krukowate. Przed kilku laty zaobserwowano orkę, która przez ponad 2 tygodnie nie rozstawała się ze swoim zmarłym dzieckiem. Teraz naukowcy donieśli, że słonie indyjskie... urządzają pogrzeby swoim dzieciom.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy